Hoeveel betaalt een volwassene elk jaar per saldo aan zorg? Met die vraag begint Hans de Veen vaak zijn Introductie in stelsel, management en beroepsidentiteit voor gezondheidszorgpsychologen in opleiding tot specialist.  ‘Ruim 5000 euro, meer dan veel van mijn cursisten denken. Dat is echt een eyeopener,’ vertelt De Veen, opleider bij RINO Groep. Dat geldt ook voor het overzicht van de vijf stelselwetten. Hoewel zijn studenten al een zorgopleiding achter de rug hebben en professioneel actief zijn, blijken de meesten nog weinig te weten over de gedachte achter het zorgstelsel.

Dat is ook precies de reden dat elk jaar zestig gezondheidszorgpsychologen het vak van De Veen volgen in hun specialisatie tot klinisch psycholoog en klinische neuropsycholoog. Waarom hij hiervoor het boek Zó werkt de zorg in Nederland gebruikt? ‘Het boek biedt een handzaam overzicht van het zorgstelsel. Hoeveel mensen werken in de zorg? Hoe werken de vijf stelselwetten? En hoe lopen per stelselwet de geldstromen?

De afbeeldingen uit dit boek brengen het in één klap in kaart. Erg overzichtelijk.’

In een volgende editie ziet De Veen graag nog meer informatie over zorginstellingen. Hoe werkt bijvoorbeeld de medezeggenschap? En een verdiepend boek over de geestelijke gezondheidszorg zou ook een aanwinst zijn.’

Bij het nadenken over de bekostiging van geboortezorg is een goed overzicht van ons zorgstelsel essentieel. Daarom kocht Jeannette van Capelleveen, projectleider Integrale Geboortezorg bij het Haga Juliana Geboortecentrum (in oprichting), het boek Zó werkt de zorg in Nederland.

‘Als projectleider ken ik de belangrijke spelers in de gezondheidszorg behoorlijk goed. Zó werkt de zorg in Nederland biedt een mooi naslagwerk van wat deze partijen precies doen,‘ vertelt van Capelleveen. ‘Het boek brengt ook goed in kaart welke stelselwetten ten grondslag liggen aan ons zorgsysteem en hoe per stelselwet de geldstromen precies lopen. Ik gebruik de afbeeldingen graag als ik voor mijn werk andere verloskundigen uit moet leggen hoe ons zorgstelsel in elkaar zit.’ Voor veel zorgverleners in de eerstelijnszorg zal Zó werkt de zorg in Nederland een hoop nieuwe informatie bevatten, denkt van Capelleveen.

Toch mag het boek in een volgende editie volgens haar meer aandacht aan de eerstelijnszorg besteden. ‘Ook verloskundigen kunnen cliënten bijvoorbeeld doorverwijzen naar andere zorg’. Van Capelleveen ziet in de toekomst ook graag een boek met meer verdiepende informatie over de geboortezorg. ‘Wat zijn de verschillen tussen eerstelijns en tweedelijns geboortezorg? Hoe werkt kraamzorg precies? En ook de integrale geboortezorg – en bekostiging moet in dat boek zeker aan bod komen.’

Vasanthi Iyer is arts Maatschappij & Gezondheid, werkzaam bij TNO en leidt basisartsen op tot jeugdarts KNMG. Ze is erg enthousiast over de zorgboeken, die inmiddels op de verplichte literatuurlijst van de opleiding staan.

“Als instituutsopleider van  jeugdartsen merk ik dat de zorgboeken een goede toevoeging zijn op het curriculum. Een van de onderwerpen die we behandelen is bijvoorbeeld de financiering van de zorg. Als arts werkzaam in de publieke gezondheidszorg is het belangrijk om buiten je eigen spreekkamer om, op de hoogte te zijn over waar de geldstromen vandaan komen.”

“Wanneer je met een probleem van een jeugdige te maken krijgt en hiernaar wilt handelen, moet er een interventie worden gepleegd. Bij zo’n interventie zijn allerlei partijen betrokken. Als arts in de publieke gezondheidszorg bekijk je hoe je zo kosteneffectief mogelijk iemand kunt helpen, en dat doen we met preventieve interventies zoals vaccineren. De zorgboeken maken de stelselwetten en geldstromen inzichtelijk, zoals hoeveel geld er vanuit het rijk naar publieke gezondheid gaat en waar dat terecht komt.”

“Het visuele aspect van de boeken spreekt me erg aan. De mooie plaatjes zeggen vaak meer dan woorden en laten op een ruimtelijke manier zien hoe de zorg werkt, zoals het schema over hoeveel het Rijk voor de publieke gezondheidszorg begroot."